790 Yıllık Kervansaraya Kalorifer Döşeyip Klozet Koydular

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Tarihi Yapıyı YokEttiler

Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat tarafından 1229yılında yaptırılan Türkiye’nin en büyük kervansarayında yapılan restorasyonsırasında tarihi yapıya kurul kararı olmadan kalorifer tesisatı, klozet ve PVCdoğramalı cam eklendi..

 Aksaray’ın Sultanhanıilçesinde bulunan yerli ve yabancı turistin ilgi odağı olduğu 790 yıllık tarihibina ihale sonucu işletmeciliğiğini 29 yıllığına kiralayan firma tarafındantarihi yapıya kurul kararı olmadan kalorifer tesisatı, klozet ve PVC doğramalıcam eklendi.

Selçuklu dönemine ait Sultanhanı Kervansarayında 2017yılında başlatılan restorasyon çalışmasında sona gelindi. Ancak Anadolu’nun enönemli Selçuklu yapılarından biri olarak görülen kervansaray, Çevre veŞehircilik Bakanlığı tarafından finanse edilen restorasyonun ardından adetayeniden inşa edilmiş bir görünüme kavuştu. İş makineleriyle zemini kazılankervansarayın kapalı bölümüne yerden ısıtma sistemi döşenirken, açık avlulukısmın odalarına da kurul kararı olmadan kalorifer tesisatı kuruldu. 1229yılında Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat tarafından yaptırılan SultanhanıKervansarayının yaklaşık 800 yıllık geçmişi restorasyonla yok edilirken yapınındönemin mimari özelliklerini yansıtan tuvalet bölümüne ise fayans döşenipklozetler yerleştirildi. Yılda yaklaşık 500 bin insanın ziyaret ettiğiSultanhanı Kervansarayının yenilenmiş halini görenler tarihi dokununsilindiğini belirterek tepki gösteriyor.

Sultanhanı, HemKervansaray Hem Kale Olarak Kullanıldı

Aksaray’ın Sultanhanı ilçesine adını veren kervansaray, 1229yılında Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat tarafından yaptırıldı. Anadolu SelçukluDevletinin başkenti Konya ile zaman zaman devletin yönetildiği Kayseri kentleriarasındaki önemli ticaret yolunun üzerinde bulunan yaklaşık 5 bin metrelikalanı kaplayan Sultanhanı Kervansarayının, aynı zamanda devlethane ve kaleolarak da kullanıldığı kaydediliyor.

Anadolu’daki EnÖnemli Selçuklu Yapılarından Biri

1278’de II. Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde genişletilerekson şeklini alan Sultanhanı Kervansarayı, inşa edildiği dönemin mimarigeleneğini yansıtan görkemli ana giriş kapısı, mescidi, hamamı ve sekizgenkenarlı kubbesiyle Selçuklu döneminin Anadolu’daki en önemli yapılarından biri.Moğolların Anadolu’yu işgali sırasında büyük zarar gören tarihi yapı, yüzlerceyıl boyunca taş ocağı olarak da yağmalandı. Zamanla doğal koşullar ve insan eliyleyaşanan tahribatların ardından 1959-1968 yılları arasında kısmi onarımlar görenSultanhanı Kervansarayı, bölgeyi ziyaret edenlerin en çok ilgi gösterdiğitarihi yapıların başında geliyor.

Belediye TarihiYapıyı 29 Yıllığına Kiraladı

Ancak yılda yaklaşık 500 bin ziyaretçiyi ağırlayan tarihiSultanhanı Kervansarayı’na yönelik ilgiyi artırmak ve ilçenin tanıtımına katkısağlamak için yola çıkan  SultanhanıBelediyesi, tarihi yapıyı Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden 29 yıllığına kiraladı.Restorasyonun ardından ziyaretçi sayısının 1 milyona çıkarılması hedefleniyor.

‘800 Yıllık TarihiYapıya Kalorifer Döşendi’

‘Restore et, İşlet Devret’ modeliyle kiralanan kervansarayiçin yeni bir restorasyon projesi hazırlandı. Sultanhanı Belediyesi’nin ihaleettiği restorasyon projesi, Temmuz 2017’de yüklenici firma ile imzalanan 9milyonluk sözleşme ile başladı. Ekim 2019’da bitirilmesi planlanan restorasyonprojesi kapsamında Sultanhanı Kervansarayının çatısı su aldığı gerekçesiylekurşun malzeme ile kaplandı. Ana taç kapı, kapalı bölüm taç kapısı ve mescitkısımlarında uygulanan restorasyon çalışmaları sırasında iş makineleriylekazılan kapalı bölümüne ise tabandan ısıtma sistemi döşendi. Açık avlulukısmındaki revaklar ise PVC doğrama ve cam ile kapatılarak kalorifer sistemidöşendi.

Vakıflar Bölge Müdürü Genç: Tuvalet ProjedeVardı, Kurul Da Onayladı

Aksaray Sultanhanı Kervansarayındaki restorasyonuygulamaları hakkındaki sorularımızı yanıtlayan Vakıflar Konya Bölge Müdürüİbrahim Genç, tuvalet ve zeminden ısıtma sisteminin Koruma Kurulunun onayladığıprojede yer aldığını belirterek, ‘Orası orijinalinde de tuvalet olduğu için,içeride tuvalet ihtiyacı da olmasından dolayı projeye konulmuş ve kuruldan daonaylanmış’ diye konuştu.

Kaloriferler KurulKararı Olmadan Yapıldı

Tarihi kervansaraya kalorifer döşenmesiyle ilgili detaylıbir proje olmadığını dile getiren Genç, bazı durumlarda aceleyle ve kurulkararı olmadan yapılmış imalatların olabildiğine dikkat çekerek, ‘Bu şekildekiuygulama bize de intikal edince biz de proje istedik. Projeyi kurul kabulederse kalacak, kabul etmez ise kaldırılacak. Biz belediyeye resmi yazı yazdık.Şu anda herhangi bir imalat yapılmamasını istedik’ dedi.

‘yapıya En Az Zarar Vermek ŞartıylaKullanıcı Bulmak Lazım’

Kervansarayın revaklı bölümlerinin PVC ve cam ilekapatılmasına ilişkin uygulamaların da restorasyon projesinde yer aldığını dilegetiren Vakıflar Konya Bölge Müdürü İbrahim Genç, ‘Bu tür hanların fonksiyonudeğiştirilerek kullanılabilmesi için bazı değişikliklere ihtiyaç var. Günümüzşartlarında orijinal şekliyle kullanılması mümkün değil. Bu hanlarınkullanılması için yapıya zarar vermeden yapılan uygulamaları ehveni şer mantığıile görmek lazım bazen. Orijinal halinin dışındaki bütün uygulamalartartışılabilir elbette. Ama yapıya en az zarar vermek şartıyla kullanıcı bulmaklazım. Aksi halde korunamıyor maalesef’ ifadelerini kullandı.

SelçukluKervansarayları Unesco Dünya Mirası Yedek Listesinde

Sultanhanı Kervansarayı Anadolu’daki en büyük Selçuklukervansarayı olarak biliniyor. Aksaray Sultanhanı Kervansarayı,Denizli-Doğubeyazıt güzergahında bulunan diğer Selçuklu kervansaraylarıylabirlikte Türkiye’nin UNESCO Dünya Kültür Mirası yedek listesinde yer alankültür varlıkları arasında bulunuyor. Türkiye’de sanat tarihi biliminin kurucularındanbiri olarak kabul edilen Prof. Dr. Oktay Aslanapa, Anadolu Selçuklu vebeylikler dönemi yapılarını ele aldığı ‘Türk Sanatı’ adlı kitabının 2. cildindeAksaray Sultanhanı Kervansarayı hakkında şu bilgilere yer veriyor:

Şamlı Mimar MuhammedHavlan Ellerinden Çıkan Anıtsal Yapı

‘Konya-Aksaray yolunda bulunan en büyük kervansarayla artıkSultan hanların her bakımdan gelişmiş, muhteşem üslubu tamamıyla kendinigöstermektedir. Kızılören Han’da cephenin solunda bulunan köşk mescit, buradaadeta meydana dikilmiş bir anıt gibi avlunun ortasına alınmış ve portalle (taçkapı) birlikte bütün mimari süslemelerin merkezi haline gelmiştir. Ne yazık kibunun büyük bölümü yıkılmıştır. Dıştan çeşitli kulelerle takviye edilmişheybetli bir kaleyi andıran bu sultan han, iki kitabesine göre I. AlaeddinKeykubat tarafından yaptırılarak, hol kısmı da, avlusu da aynı yıltamamlanmıştır. Mukarnaslı dış portal nişi çeviren süs kemerlerin ikitarafında, altıgen madalyonlar içinde, sağda ve solda kısmen silinmiş halde: ‘AmeleMuhammed bin Havlan El-Dimişki’ ustanın kitabesi okunmaktadır. Konya AlaaddinCamii avlu cephesi portalinde gördüğümüz iki renkli taşlardan düğümlü geçmelerburada da dış portal yan dişlerdeki yuvarlak kemerlerin üstünü doldurmaktadır.Suriye’de, Zengi mimarisine dayanan bu süslemelerde, Şam’dan gelen mimarMuhammed’in eli belli olmaktadır. Alaaddin Keykubat’ın Konya’daki camiyapıldıktan sonra mimara bu büyük işi verdiği anlaşılıyor.’ Haber: Armağan ŞEN – Ajans AHA

2019-07-22 19:19:37