Şiddetli Adet Sancısının Nedeni Bu Olabilir
Adet kanaması başladığında veya başlamasına yakın dönemdekarın ve kasıklarda hissedilen kramp tarzındaki ağrılar, ‘adet sancısı’, tıpdilindeki adıyla da ‘dismenore’ olarak adlandırılıyor. Dismenore, adet görenkadınların yarısından fazlasının yakındığı bir durum.
Karnın alt kısmında,aralıklı gelen kramplar şeklinde seyreden sancı sırta, bele, kasıklara vegenital bölgeye doğru vurabiliyor. Sancıya baş ağrısı, bulantı-kusma, başdönmesi, halsizlik, baygınlık gibi bulgular da eşlik edebiliyor. Yaşamkalitesini ciddi boyutlarda düşürebilen adet sancısı genel olarak olağan birdurum olarak görülüyor ve bu nedenle hekime başvurulmuyor. Acıbadem KadıköyHastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Başar Önal adet dönemindekisancıların asla ihmal edilmemesi gerektiği uyarısında bulunarak, “Sanılanınaksine adet ağrıları olağan bir durum değildir. Özellikle daha önce ağrısızadet gören kadında yıllar sonra ağrı oluşmasının altında bir hastalıkyatabiliyor. Aynı şekilde genç kızlarda ağrı kesicilerle dindirilemeyen ağrılarda hastalık habercisi olabiliyor. Dolayısıyla adet sancısı yaşam kalitesinioldukça etkileyecek şekilde yoğun yaşanıyorsa veya daha önce olmadığı haldesonradan başlayıp şiddetli kramplar halinde oluyorsa, zaman kaybetmeden birhekime başvurmak gerekiyor” diyor.
Dikkat! HastalıkBelirtisi Olabilir
Dismenore; primer (birincil) ve sekonder (ikincil) olmaküzere iki gruba ayrılıyor. Primer dismenore genellikle ilk adetin görülmesinden1-2 yıl sonra başlıyor ve 40’lı yaşlara kadar devam ediyor. Bu sancılardan,rahim içinde biriken adet kanının atılabilmesi için rahmin salgıladığıprostaglandin adlı kimyasal maddeler sorumlu oluyor. Prostaglandinlerin bazıkadınlarda daha fazla salgılanması ya da bu maddeye daha duyarlı olunmasısancıların şiddetli olmasına yol açıyor.Sekonder dismenore tipinde ise sancı,daha önce adetleri sorunsuz olan kadınlarda ilerleyen yıllarda ortaya çıkıyorve altında genellikle bir hastalık yatıyor.
Sancının Pek Çok Nedeni Var!
Dismenorenin en sık görülen nedeni, endometriozis.Türkiye’de en az 2 milyonu etkileyen endometriozis rahim iç tabakasının; rahmindışında, karın iç zarında ve özellikle yumurtalıklarda yerleşmesiyle ortayaçıkan bir tablo. Endometriozis yumurtalıkta yerleşip kist oluşturduğundaendometrioma adını alıyor. Endometriomaların tıbbi ve ihtiyaç halinde cerrahitedavisiyle sancılar sona ererken doğurganlık da etkilenmiyor” diyen KadınHastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Başar Önal adet sancısının diğer nedenlerinide şöyle sıralıyor: “Ayrıca miyomlar, polipler, yumurtalık kistleri, genitalsisteme ait doğumsal bozukluklar, kızlık zarına ait problemler, kronikenfeksiyonlar, rahim içi araç kullanımının sebep olduğu veya geçirilenoperasyonlara bağlı gelişen batın ve rahim içi yapışıklıklar da adet dönemindesancı yapabiliyor”
Mutlaka DoktorKontrolünde Kullanılmalı
Dismenore doğum kontrol hapları ve ağrı kesici ilaçlar iletedavi ediliyor.
Doğum kontrolhapları: Primer dismenore, genelde yumurtlamalı sikluslarda meydanageliyor. Tedavide yumurtlamayı engelleyen doğum kontrol haplarınınkullanıldığını belirten Dr. Başar Önal “Doğum kontrol hapları adet sancılarınıkeserken kanamayı da azaltıyor, varsa endometriozis ve yumurtalık kistlerinintedavisine katkı sağlıyor. Bu süreçte hamileliği de önlüyor” diyor.
Ağrı kesiciler:Tedavide prostaglandin salgısının karşılanması hedefleniyor. Burada kullanılanilaçlar prostaglandin inhibitörü (karşılayıcısı) non steroid antiinflamatuar,bir başka deyişle ağrı kesici ilaçlar oluyor. Dr. Başar Önal ilaç kullanımınasancılar doruk noktasına ulaşmadan, yani adet döneminden bir iki gün öncebaşlanıldığında bu sürecin çok daha rahat atlatıldığını belirtiyor. “Ancakdoğum kontrol hapları ve ağrı kesiciler mutlaka doktor reçetesiyle alınıpkullanılmalı” uyarısında bulunan Dr. Başar Önal, “Aksi halde adet düzeninintamamen bozulması, kalp ve damar sitemini etkileyen bozukluklar gibi ciddisağlık sorunları gelişebiliyor” diyor.
Adet SancısınıDindiren Etkili Yöntemler
Yatarken karnınıza sıcak su torbası koyabilir veya sıcakkompres uygulaması yapabilirsiniz.
Ayaklarınıza uygulayacağınız sıcak kompres de faydasağlayacaktır.
Alt karın bölgenize, avuç içi ve parmak uçlarınızla daireselhareketler ile masaj yapabilirsiniz.
Ilık duş almak her zaman etkili olacaktır.
Sıcak içecekler, özellikle de zencefil, tarçın, papatya,ıhlamur ve rezene gibi bitki çayları tüketmenizde yarar var. Bu çaylar ödemçözücü etkileri ve antioksidan içerikleri sayesinde dismenoreyihafifletiyorlar. Ayrıca sakinleştirici etki de sağlıyorlar.
Özellikle adet dönemi ve öncesinde sağlıklı beslenmeyedikkat edin. Adet dönemine bir hafta kala, vücutta su toplanmasına ve ödemeneden olduğu için tuzu kısıtlayın. Mutluluk hormonu olarak bilinen serotonininsalgılanmasında etkili olan B6 vitamininden zengin (muz, avokado, bezelye, havuç,baklagiller, pirinç, balık, tavuk kırmızı et ve kepek ekmeği gibi besinlertüketin. Adet sancılarında magnezyum krampları azaltan etkiye sahip. Yeşilyapraklı sebzeler, tahıl ürünleri, kuruyemişler (badem, fındık, fıstık, ceviz),soya fasulyesi, havuç, kereviz, pırasa, kakao ve hurma gibi magnezyum içerenbesinleri tüketmeye özen gösterin. İhtiyaç halinde doktor tavsiyesiylemagnezyum takviyesi de alabilirsiniz.
Düzenli egzersiz, meditasyon, yoga, nefes egzersizleri vedüzenli uyku da aşırı prostaglandin salgısını baskılayarak rahatlamanızısağlayacaktır. Haber: Armağan ŞEN – GERÇEK HABER GAZETESİ